Waar loopt de Molenley
Fig Stroomgebied Molenleij 1805, bron: Kadaster, 200 jaar topografie
Het stroomgebied van de Molenleij ‘Alles verandert, maar sommige dingen blijven toch hetzelfde’
De loop van de Molenleij is de afgelopen 200 jaar voortdurend omgelegd en vergraven. Begin jaren 60 is de monding verlegd van het Ginneken naar het Wilhelminasingel, ter hoogte van het Florijn College. Dit jaar is het bedrijvenpark Bavelse Berg aangelegd en de loop opnieuw verlegd. Eigenlijk is het meer een knutselbeek. Wat is er in die twee eeuwen dan hetzelfde gebleven?
Al op het kaartje uit 1815, vloeien drie hoofdtakken samen. Zij vormen de Molenleij. Dat is nog steeds zo. Deze drie takken zijn: * Dorstse Leij, een gegraven beek die zijn oorsprong vindt nabij de huidige Boswachterij Dorst, * Molenschotse Leij, ook een gegraven beek, stroomt vanaf waar nu de Vliegbasis Gilze-Rijen ligt. * Gilzewouwerbeek, een natuurlijk beekdal, dat tot Gilze reikt.
Het totale stroomgebied heeft een oppervlakte van zo’n 30 km². Als er 1 mm regen valt, komt er in het gebied 30 miljoen liter water naar beneden. AL het water dat niet verdampt of dieper de bodem intrekt, stroomt uiteindelijk bij de Wilhelminasingel in de Mark.
In het stroomgebied liggen geen uitgestrekte natuurgebieden. Wel zijn door het ecologisch beheer en natuurontwikkeling interessante gebiedjes ontstaan. Het van Koolwijkpark en Brabantpark zijn nog traditionele parken, de beek stroomt er als een groen/blauw lint langs- en doorheen. Door de sterk verbeterde waterkwaliteit en het beheer zijn er langs de beek o.a. voor vlinders en libellen aantrekkelijke oever- en waterbegroeiingen ontstaan. Maar ook een vistrap, wat poelen en een stukje ‘oerbos’; althans een 25-jaar oud bosje waar nooit één boom is aangeplant. Aan de rand van de stad, langs de A27, zijn de geluidswal Heusdenhout en Natuurpark ‘Tussen de Leijen’ in de jaren negentig aangelegd. De Knolsteenbreek groeit er inmiddels massaal. In de afgelopen vijf jaar is het natuurpark Gilzewouwerbeek en dit jaar het Brepark, rond de Bavelse Berg, gereed gekomen. Dat laatste ligt er nu nog kaal bij, maar de inrichting is interessant genoeg om de ontwikkelingen de komende jaren te volgen. Zal de geïsoleerde populatie boomkikkers op de vliegbasis een uitweg vinden naar andere gebieden? Of gaat het gekwaak verloren tussen al het verkeers- en muzieklawaai? We gaan het zien, of horen?
